Kommuneqarfik Sermersooq 635.200km2 -tut angissuseqarluni nunarsuatsinni kommunit annersaata tulleraa. Kommuneqarfik 13-inik inoqarfeqarpoq innuttaasullu 21.232-ullutik (2010- mi). Kommuneqarfiup angissusia aamma inoqarfiit imminnut ungasissusiisa kommuneqarfimmi pisariaqartitanik assigiinngitsunik nassataqarpoq.
Kommuneqarfik Sermersuup nunanik tamalaanik suleqateqarnikkut anguniakkanut pilersaarutaata kommuneqarfimmi pisariaqartitanik assigiinngitsunik takutitsivoq, taamaattumillu ilaatigut aalajangersimasumik illoqarfittut ikinngutigisanik qitiutitsinikkut ilaatigut tunngaveqarluni, ilaatigut sumiissuseq tunngavigalugu suleqatigiinnikkut, ilaatigullu suliniutinut aalajangersimasunut aamma piffissami aalajangersimasumi naammassineqartussanut tunngatillugu suleqatigiinnikkut.
Kommuneqarfik Sermersuup kissaatigaa innuttaasunik aamma inuussutissarsiortunik pitsaalluinnartumik sullissinissaq, ineriartortitserusussuseqarluni aamma oqaloqatiginnikkusussuseqarluni, kiisalu avataanit ilisimaneqarnikkut pitsaasuujuaannarnissaq kissaatigalugu. Qaffasinnerusumik pitsaassuqartuarnermi aamma nutaaliorluni eqqarsarnermi piumasaqaataavoq suleqatigiinnikkut aamma nunarsuatsinni illoqarfinnit kommuninillu isumassarsitinneqartarnikkut uagut kommuneqarfittut ineriartornissarput.
Nunarsuarmi allanut suleqatigiinnerup aamma attaveqarnerup taamaallaat nunat kulturillu akornanni paaseqatigiinnermik aamma ammanermik siuarsaasuunngillat, aammali Kommuneqarfik Sermersuumi anguniakkanut sallersaatinneqartunut iluaqutaassallutik.
Nunanik assigiinngitsunik suleqateqarneq ineriartornermik aamma isumassarsititsinermik kinguneqartitsissaaq. Nunanik tamalaanik suleqatigiinnikkut anguniakkanut siunnersuuteqarnermi anguniarneqarpoq kommuneqarfimmi akisussaaffinnut arlalinnut atatillugu nunanik tamalaanik siunniussaqarnerup ilanngutitinnissaa, soorlu kulturikkut, ilinniartitaanermi aamma avatangiisinut atatillugu.
Takorluugaq
Kommuneqarfik Sermersooq nunanut tamalaanut sammiveqarluni kommuneqarfiussaaq, nunarsuarmioqataanermi periarfissat atorneqassapput innuttaasunut, suliffeqarfinnut, ilinniarfinnut aamma oqartussat susassaqarfiinut allanut iluaqutaallutik.
Nunanik tamalaanik sammiveqarneq siunissami pilersaarusiornermi nutaanik eqqarsarnermut aamma ineriartornermut sakkuussaaq tamatumuunakkut qulakkeerniarlugu siunissami kommuneqarfik aammattaaq najugaqarfiunissaa, suliffiunissaa aamma suliffeqarfimmik ingerlatsiviunissaa pitsaasoq.
Attaveqaasersornerup suliatigullu nunani allani suleqatinik paarlaasseqatigiinnerup kajumissuseq nukittorsassavaa, taammaalilluni Kommuneqarfik Sermersuumi suliat qaffasissumik pitsaassusillit anguneqarsinnaallutik, kommunimilu sulisuunissaq pelerinartuutillugu.
Anguniagaq
Pilersaarut manna aqqutigalugu Kommuneqarfik Sermersuup pingaarnertut anguniagaa ineriartortinniarneqarpoq taamaattumillu pilersaarut politikimut aamma allaffissornermut sammitinneqarpoq. Pilersaarummi aammattaaq anguniarneqarpoq Kommuneqarfik Sermersuup nunat tamalaat akornanni misilittakkat ilanngullugit, tamanna kommuneqarfimmit pisariaqartinneqartillugu, ineriartortinneqarnissaa. Anguniagaq tassaavortaaq Kommuneqarfik Sermersuup misilittagarilikkaminik allanut ingerlatitseqqittarnissaa, taamaaliornikkut ilisimasat aamma misilittakkat naligiissumik aveqatigiinneqartarniassammata.
Pilersaarut aqqutigalugu sammisaqarfiit siuarsarneqartussat aamma ineriartortinneqartussat tassaapput:
Ineriartornermut aamma nutaanik eqqarsarnissamut pisariaqartuuvoq avataanit isumassarsianik pissarsinissaq, taamaattumik sulisunik ineriartortitsinermi suliat pillugit nunani allani suleqatinik paarlaasseqatigiittarneq Kommuneqarfik Sermersuumi qitiutinneqarpoq.
Taamaattumik nunanik tamalaanik sammiveqarneq siunissami pilersaarusiornermi siunertarineqartut tassaapput:
Inuusuttut nunarsuarmut aallarlutik misilittagaqalernissaannut aamma nutaanik ilimasaqalernissaannut ikorfartorneqarnissaat aamma isumassarsiortinnissaat
ilinniarneq, ineriartorneq aamma ilisimasanik avitseqateqartarnerup kiisalu misilittakkanik avatseqateqarnerit qitiutinneqarnissaat
nunat tamalaat akornanni peqataanikkut aamma sulinikkut sulisut ilinniakkanut aamma inuttut piginnaasamikkut iliartornissaanut peqataanissaq, tamatumunnga ilutigitillugu kommuneqarfiup suliffigisatut sulisuulerumaartunut aamma maannakkut sulisunut pissangartunngornissaanut aamma eqeersimaffiulluartutut ilernissaanut tapertaassaaq
Kommuneqarfik Sermersuumi suliffeqarfinnut periarfissat pitsaanerpaat pilersinnissaat taamaaliornikkut inuussutissarsiutit ineriartornissaanut tunngavissat siuarsarniarlugit
Kommuneqarfik Sermersooq innuttaasunut, kommuneqarfiup sulisuinut, ilinniagaqartunut aamma takornarianut najugaqarfigissallugu, suliffigissallugu, ilinniagaqarfigissallugu aamma tikeraassallugu pitsaasuussaaq
Kommuneqarfiup soqutigisai, oqaluttuassartaa aamma tunuliaqutaa nunami maani aamma nunat tamalaat akornanni erseqqarinnerulersinneqassapput nittarsaanneqarlunitillu.
Illoqarfittut ikinngutigisanut isumaqatigiissutit
Kommuneqarfik Sermersuumi illoqarfittut ikinngutigisanut isumaqatigiissutit ingerlapput, taakku aqqutigalugu kommuneqarfimmi sammisatigut piviusutigut ineriartorneq aamma isumassarsiorneq tapertalerneqartarpoq. Illoqarfittut ikinngutigisanut isumaqatigiissutit paaseqatigiinnermik aamma paarlaaseqatigiinnermik tunngaveqarput. Illoqarfittut ikinngutigisanut isumaqatigiissutit tassaapput Kommuneqarfik Sermersuup aamma kommunit allat aammattaaq Kommuneqarfik Sermersuumi illoqarfiit aamma nunarsuarmi illoqarfiit allat akunnerminni isumaqatigiissutaat.
Maannakkorpiaq Kommuneqarfik Sermersooq arfinilinnik illoqarfittut ikinnguteqarpoq kiisalu illoqarfinnik allanik marlunnik, illoqarfittut ikinngutigiinneq tunngavigalugu, suleqateqarnissamik kissaateqarluni. Illoqarfittut ikinngutigisat arfiniliusut Kommuneqarfik Sermersuumik anguniakkat annertusassavaat.
Aalborg | Gentofte |
Tromsø | Kopavogur |
Kommuneqarfik Sermersuumit kissaatigineqarpoq Nunani Avannarlerni Killerni illoqarfiit pingaarnersaasa suleqatigiilernissaat. Assigiinngitsut suleqatigiiffiusinnaapput soorlu assersuutigalugu kulturi, inuussutissarsiorneq aamma sulisoqarneq.
Siunissaq eqqarsaatigalugu suleqatigiinneq
Kommuneqarfik Sermersuup siunissaq isigalugu Nunat Avannarliit, Frankrigip aamma Canadami nunap immikkoortuini inuit allat, soorlu Nunavut aamma Nunavik suleqatigilernissaat sulissutiginiarpaa.
Nunanit Avannarlernit suleqateqarneq pissusissamisoorpoq, suleqatigiissutigisinnaasat amerlasuut periarfissaammata ilaatigut oqaluttuarisaanikkut attaveqartarsimanerit aammalu allaffissornikkut periutsit assigiissuteqarmata.
Kommuneqarfik Sermersooq isumaqarpoq Canadami inuit, assersuutigalugu Nunavut aamma Nunavik, suleqatigissallugit pingaaruteqartut, ilaatigut kulturikkut aamma isumaginninnermut tunngasutigut.
Kommuneqarfik Sermersuumit Frankrig attaveqarfittut pitsaasutut isigineqarpoq. Oqaluttuarisaanermi ilisimatusarneq tunngavigalugu suliaqarnerit ilaat Tunumi ingerlanneqarsimasut, ingammik inuit inuiaqatigiillu pissusaannik aamma inuit inooriaasiannik ileqquinillu misissuinerit franskinik ingerlanneqarsimapput. Ullumikkut aammattaaq franskit tungaannit Kalaallit Nunaat aamma Kommuneqarfik Sermersooq soqutigineqarput. Assersuutigalugu Københavnimi Frankrigip aallartitaqarfia Ilisimatusarfimmi atorfeqartitsivoq. Franskit tungaannit soqutiginninneq uaniippoq attaveqarnerup pioreersup pitsanngorsarneqarnissaa, Kalaallit Nunaat pillugu ilisimasanik katersuinissaq, ilaatigut siunissami Kalaallit Nunaat aamma issittumut tunngatillugu takorluukkat.
Suliniutit tunngavigalugit suleqatigiinneq
Kommuneqarfik Sermersuumi suliniutinut piviusunut tunngatillugu suleqatigiinnissat assigiinngitsut pisariaqartinneqarput. Tamatuma kingunerisaanik Kommuneqarfik Sermersuumi allanngortitsisinnaaneq pisariaqarpoq aamma siunissaq eqqarsaatigalugu inissaqartitsisoqartariaqarluni, aalajangersimasunik illoqarfittut ikinngutigisanit isumaqatigiissuteqarnermik killilersorneqanngitsumik. Taamaattumik aammattaaq nunap immikkoortuini suleqateqarnissaq siunissaq eqqarsaatigalugu Kommuneqarfik Sermersuumut soqutiginartuuvoq. Tamatumunnga ilutigitillugu ingerlatsivinnut ataasiakkaat periarfissaqarput piffissami killilikkami uani siunissamut pilersaarummi taaneqartut avataatigut suleqateqarnissaq.
Nunat tamalaat akornanni suleqatigiinnissamut periarfissat allat
EU
Kalaallit Nunaat EU-mi pilersaarutinut assigiinngitsunut peqataanissaminut periarfissaqarpoq tamakkuninngalu Kommuneqarfik Sermersooq atuinissaminut periarfissaqarsinnaavoq. EU-mi pilersaarutini assigiinngitsorpassuit ilaapput tamakkunanilu pineqarlutik Paasissutissiinermi aamma Attaveqaqatigiinermi iluarsiinissat suliniutinut makkununnga sammisunut: Nukissiuutit, avatangiisit, ilinniartitaaneq, nutarterineq, ilisimatusarneq, angallannermik pilersaarusiorneq, peqqissuseq il. il.. Siunissaq ungasippallaanngitsoq eqqarsaatigalugu Kommuneqarfik Sermersuup unammilligassai eqqarsaatigalugu isiginiarneqarluarsinnaapput makkununnga attuumassuteqartut nukissiuutinik iluarsaassineq/nutarterineq, illoqarfimmik pilersaarusiorneq, eqqakkanik passussineq, taamatuttaaq aatsitassanik piaanermut aamma imaani uuliasiornermi teknologimut tunngasunik suliniutit ingerlanneqarsinnaanerat periarfissaavoq.
EU-mi pilersaarutinut tunngatillugu ataqatigiittumik iliuuseqarnikkut avataanersut ilisimasaqarnerulernissaat qulakkeerneqassaaq best practice [nuts, sungiusimallugu pitsaaneruvoq] tamatumalu kingunerisaanik piujuaannartitsineq tunngavigalugu ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu angusaqartoqarsinnaavoq. Malittarisassatut pingaarnertut EU-mi suliniutit aqqutigalugu aningaasarsianut aamma angalanernut atukkat amerlanersaat utertinneqarsinnaapput.
Kommuneqarfik Sermersooq EU-mi pilersaarutini maleruagassat pillugit, missingersuutit, nalunaaruteqartarnissat il. il. NTIS-ip EU pillugu suliniutinut allaffiani tamatigut oqaloqateqarsinnaallunilu siunnersorneqarsinnaavoq.
NORA
NORA tassaavoq Nordisk Atlantsamarbejde (Nunani Avannarlerni Suleqatigiiffik) Nordisk MinisterraÌdillu ataaniippoq. NORA-mit aningaasaliiffigineqartarput suliniutit aqqutigalugit suleqatigiinnerit, tassani peqataappata nuna NORA-mut ilaasortaasut sisamaasut (Kalaallit Nunaat, Island, Savalimmiut aamma Norgip sineriaa) akornanni marluk peqataappata. NORA ilaatigut atorneqarsinnaavoq Kommuneqarfik Sermersuup Nunani Avannarlerni Killerni illoqarfiit pingaarnissaasa suleqatigiinnissaannut kissaateqarnerani.
Kommuneqarfik Sermersup suliniutinik tamanna periarfissatut isigineqarpat NORA-mit atuisarniarpoq.
Aningaasalersuineq
Nunanit tamalaanit politikkikkut suleqateqarnissamut Kommuneqarfik Sermersuumi ukiut missingersuusiorfiusut tamaasa aningaasanik immikkoortitsisoqartassaaq. Tamatuma saniatigut nunanit tamalaanit suleqateqarnermi aningaasalersuineq ingerlatsinermut missingersuutitigut aningaasalersorneqassaaq aningaasaateqarfinnit aamma ineriartortitsinissamut periarfissanit taperneqartarlutik.
Pilersaarut uani aasinnaavat.