Innuttaasunut

Utoqqarnik paaqqutaqarfinni suliffeqarneq innersuussutigikutsoorsinnaavarput

Paasissutissaq qangarnissaq

Akit, ammasarfiit, malittarisassallu il.il. uani saqqummiunneqartut qanganitsersimasinnaapput.

Pia Dalgaard Louise Bangilu Holstebromiit utoqqarnik paaqqutaqarnerup iluani suliffimmik misiliiniarlutik sap. ak. tallimat Kalaallit Nunaanniipput. Marluullutik nunamit, innuttaasunit Kommuneqarfik Sermersuumilu suliffeqarfimmit misigisaminnik nuannaaruteqaqaat.

Januaarip aallartilaarnerani tikipput, Ippiarsummilu Nuummiittumi paaqqutaqarfimmi sammisassaqartitsinermilu immikkoortortani assigiinngitsuni sulisimallutik.

Kalaallit Nunaanni Danmarkimilu utoqqarnik paaqqutarinninneq assigiinngissuteqarpa?

– Aap, assigiinngissuteqarput. Maani najugaqartut paaqqutarisariaqarpallaangillat utoqqaallu suni tamani namminiillaqqeqaat.

– Kalaallit kultureraat pisarissersuinnginnissaq. Kalaallit maniguuttuupput ikiorneqaraangamillu qujamasuttaqalutik. Eqqarsartarput: ”Qujanaq ikioramma”. Qujamasuutigisat annikitsuaraasinnaapput soorlu kaffissamik immulertinnerat. Nuannaarutissikkuminartuupput. Kalaallit utoqqartaat kisimeerujoornissaq sungiusimavaat. Danmarkimi sulisunut piumasat pisussaaffillu ersarissarneqarnerusarput.

Pia Dalgaard Louise Bangillu tamaani Danmarkimut sanilliullugu sulisut pitsaanerusumik amerlassusiligaaneri malugisimasaasa ilagaat. Danmarkimi innuttaasumut ataatsimut 0,60-miit 0,85-mut sulisoqartarpoq, Kalaallit Nunaannili sulisut innuttaasumut ataatsimut 0,9-miit 1,3-mut amerlassuseqartut.

– Sulisoqarneq eqqarsaatigalugu Danmarkimut sanilliullugu pitsaaneroqaaq. Immikkoortortani najugaqartunut 12-inut sulisut 6-7 akornani amerlassuseqarajupput.

– Ilinniarsimasunilli sulisussaaleqineq akornutaavoq.

 
Inuunermi misigisassat puigunaatsut

Ippiarsummi sulisarnermi saniatigut arnat taakku marluk Nuummi misigisassarsiornissamik periarfissagissaarsimaqaat.

– Ippiarsumi sulisunit tikilluaqquneqaqaagut, taamaattorli aamma tamanna innuttaasunit misigeqaarput.

Nuummut tikinngikkallaramik imminnut ilisarisimanngikkaluarlutik sap.ak. arlaqanngitsut qaangiummata kammagiillualersimapput. Ima qanillitigisimapput allaat Kalaallit Nunaanniissimanerminnut eqqaasitsisussaqarumallutik assigiinnik kakiortissimallutik.

Louise Bang: – Pia aperisimavara kakiorteqatigerusunneraannga, tamannalu isumassarsiatsialattut isigisimavaa. Kalaallit Nunaanniinnitsinni inuttut sunnertissimaqaagut taamaattumillu maaniinnitsinnut nuannersumik eqqaasitsissutitut kakiortissimavugut. Kakiortinnerput qaqqatut ilusilersorneqarsimavoq. Ima oqartoqarsinnaavoq: ”Ataasiaq Kalaallit Nunaaniissimagaanni qaqugumut ilinniittuassaaq”. Pinngortitaq nalissaqanngilaq.

Pia Dalgaard: – Paniga Kalaallit Nunaanniinnikuuvoq assullu pinngortitap nalissaqannginnera eqqartortarsimavaa. Kalaallit Nunaat nuannareqaa, alapernaasilerlungalu nunataa takorusulerpara. Nipaannera, immikkuullarinnera piffissaqarneralu iluarisimaarutigaakka. Soorlu spaniamiut oqariaaseqartut mañana, tamannalu isumaqarpoq aqagu. Ullumi angumerinngisavut aqagu angumerissaqqaarpavut.

– Ukiuni 25-ni katissimareerpunga inersimasunik meeraqarpunga ernutaqarlungalu. Imminut pillunga maaniippunga. Nuannareqaara pisinnaagaluaruma sap. ak. tallimanik ilaqqissagaluarpakka. Aallaleruma qullilinissara ilimagaara.

– Maani inuuneq oqinnerusutut misiginarpoq. Nuannaartunaqaat inuit nunaminnik kulturiminillu tulluussimaarutillit tikillugit.  Kalaaliminernik, piniarnermik, meeqqaminnik ernuttaminnillu tulluusimaarutillit. Oqaluttuaannik tusarnaarluni tiguartinnartaqaaq.

Louise Bang mikisunik marlunnik ukiup aappaanik ukiulimmik sisamanillu ukiulimmik meeraqarpoq taakkulu Nuummiinnerani uiata paarivai.

– Arlallit aperisimapput meeqqakka qimallugit aallarsinnaanersunga tamannalu soorunami angertarpara. Misigisassarsiorlungami angalavunga. Meeqqakka maqaaseqaakka. Massakkulli aallarnissannut piareersimanngilanga. Maaniinnerami naammasseqqaarusuppara. Nuummi ilaqutaqarpunga. Akkaga ukiut 50-it miss. matuma siorna Kalaallit Nunaannut pisimavoq. Maanga nunasivoq ilaqutartaarlunilu. Maaniinnitsinni iluatsitsilluarluta illooqqama inaa atorsinnaasimavarput. Nuanneqaaq suliffik soqutigilluinnagaq, feeriamik ilaqutanullu tikeraarnermik tapertaqarsinnaammat.

Pia Dalgaard Louise Bangilu februaarip 28-ani isumaginninnermut aamma peqqissaanermut ikiortitut ilinniarnertik naammassissavaat.

– Utoqqarnik paaqqutarinniffinni suliffittaarnissaq siunnersuutigerusupparput. Danmarkimi nunap avataani suliffimmik misiliinissaq periarfissaasarpoq tamannalu atorlugu Kalaallit Nunaanukarpugut. Misigisaq immikkuullarilluinnarpoq suliffinnillu misiliisunut allanut innersuukkusullugu oqaatigaat.

Kalaallit Nunaani misigisassarsiornerannik itinerusumik atuarusukkuit Facebookimi nittartagaannut ”Louise og Pia i Grønland.”-imut alakkarterisinnaavutit.