Quppernermi uani kommunip Innarluutilinnut Tarnimikkullu innarluutilinnut tunngasuni suliat pitsaassusissaannik allaaserisat atuarsinnaavatit. Suliat pitsaassusissaannik allaaserisani ikiorsiissutigineqartut neqeroorutigineqartullu ataasikkaat qanoq matussusiissanersut nassuiaasersorneqarput.
Kommuneqarfik Sermersuumit kissaatigineqarpoq innuttaasut innarluutillit allatuulli pisinnaatitaaffiisa qulakkeerneqarnissaat aamma inuunermik eqeersimaartumik, naleqartumik namminersuutigisamik ingerlatsisinnaanerannut qulakkeerinnittoqassasoq inuiaqatigiinni peqataatinneqartutut misigisimaqqullugit. Taamaattumik kommunimi innuttaasunut innarluutilinnut taakkununngalu ilaqutaasunut assigiinngitsunik neqeroorutaateqarpugut.
Kommuneqarfik Sermersooq marsi 2017-imi Inuit innarluutillit pillugit politikkimik akuersissuteqarpoq, tassani innuttaasut innarluutillit pillugit kommunip kissaatigisaanik ineriartortitsiffiginissaanut najoqqutassaqarpoq. Inuit innarluutillit pillugit politikki 2017-imiit 2027-p tungaanut atuuppoq. Innarluutilinnut politikkip saniatigut innarluutilinnut suliassaqarfimmi pilersaarummik suliaqartoqarpoq, tassani Innarluutilinnut politikkimi anguniagassat qanoq piviusunngortinneqassasut allassimapput.
Suliassat allaaserineqarneranni atuisut peqataatinneqarsinnaanerat periarfissaavoq. Innuttaasup neqeroorutit aaqqissuunneqarnerat aamma atorneqarnerat aalajangeeqataaffigisinnaavai. Innarluutilinnut aamma tarnikkut nappaatilinnut immikkoortortaq innuttaasut ataasiakkaat sutigut tamatigut sapinngisamik annerpaamik sunniuteqaqataasinnaanerannut aalajangeeqataasinnaanerannullu tapersersuissaaq pineqartup inuuneranut pingaaruteqartunut tamaginnut. Taamaaliussaagut:
- Kommunip ikiorsiineranik aamma neqeroorutaanik aaqqissuussinitsigut innuttaasut annerpaamik sunniuteqarsinnaalersillugit.
- Innuttaasoq, ikiorsiinerup pingaarnerup ilaattut sunniuteqaqataanissaminut tapersersorneqassasoq ikiorneqarlunilu aamma nammineq sunniuteqarsinnaanerata atuutsinneqarneranut.
Pingaarnerpaavoq innuttaasut ataasiakkaat namminneq sunniuteqaqataasinnaanerat, ilaannulli ilaqutaasut inuillu pingaarutillit allat innuttaasup sunniuteqaqataanissaanut naapertuuttumik ikiuussinnaapput.
Suliat allaaserinerini ikiorsiissutigineqartut neqeroorutigineqartullu ataasikkaat qanoq matussusiissanersut nassuiaasersorneqarput.
Najugaqarnissamik neqeroorutit
- Najugaqaqatigiiffiit
- Nakkutigineqartumik najugaqatigiiffiit
- Innuttaasut innarlutilinnut isumassorneqartariaqartunullu immikkoortortaq
Susassaqartitsinermut ataatsimooqateqartitsinissamullu neqeroorut
Inuttut tapersersorneqarneq
Qanigisaasunut aningaasaqarnikkut tapiissutit
Iluaqusersuutit aamma najugaqarfinnik allanngortitsinerit
Sungiusarneq
- Pillorissarneq-nuutsisarnermik ilitsersuutit
- Inunnut innarluutilinnut tarnimikkullu nappaatilinnut Immikkoortortaqarfimmi sungiusarneq
- Inersimasunik sungiusaaneq
- Piginnaanngorsaanermik suliassaqarfimmi sungiusaasut
- Meeqqanik sungiusaaneq
Biiliussisarnermik aaqqissuussineq
Oqilisaassinermik neqeroorutit
Siunertaq
Suliat pitsaassusaasa allaaserinerat kommunimi suliassaqarfinni qulaani taaneqartuni suliniutini neqeroorutinik paasissutissiisuupput, tassungalu innuttaasut kiffartuunneqarnissamut tulleriiaartunut inissinneqarnissaannut piumasaqaatit sorliit atuutissanersut paasissutissiissutigineqarluni. Suliat allaaserineri innuttaasut Kommuneqarfik Sermersuumi sumiluunniit najugaqaraluarunik assigiimmik kiffartuunneqarnissaannik qulakkeerisuussaaq.
Suliat pitsaassusaasa allaaserinerani pingaarnerit:
- Inatsisitigut tunngavigineqartut
- Siunertaq
- Sullinneqartut
- Kiffartuussinernik nassuiaateqarneq.
- Tulleriissaarinermi piumasaqaatit
- Piginnaassutsimut piumasaqaatit
- Naammagittaalliornissamut ilitsersuut.
Sulianik allaaserinninnerup sulisunut innuttaasunullu ersarissumik paasinartumillu kiffartuussinerup imarisaanik nassuiaatitaqarnissaat siunertaraa.
Suliat pitsaassusaasa allaaserinerat ilaatigut makkuninnga iluaqutissartaqarput:
- Suliat pitsaassusaasa allaaserinerat innuttaasut ataasiakkaat ikiorneqarnissamik pisariaqartitsigaangata pisinnaatitaaffiinik erseqqissaassuussapput.
- Tulleriissaarisartut inniminniisarnermikkut sulisullu isumaginninnikkut sulianik allaaserinninnerit sulinerminni atortarpaat, taamaalillutik kiffartuussinerup agguataarneqarneranut piumasaqaataasut qanorlu imaqarneri erseqqarissumik nassuiaasersorneqarlutik.
- Suliat pitsaassusaasa allaaserinerat politikkikkut sakkussaapput, sullissineq inatsisit politikkikkullu pingaarnersiuineq naapertorlugit, politikkikkut aalajangersaaffigineqartarmat.
Piginnaasassanut piumasaqaatigineqartut
Kiffartuussinernik sullissisut innuttaasunut ataasiakkaanut ikiorsiinissamik tapersiinissamullu akuersissutigineqartumut pilersaarusiussapput naammassinnissallutillu, tulleriissaarinermi aalajangiineq kiffartuussinerullu pitsaassusaa suliat pitsaassusaasa allaaserinerani nassuiaatigineqarpoq.
Suliani allaaserineqartuni ataasiakkaani allassimavoq sullissisup sulisut paaqqutarinninnermik tapersersortitulluunniit suliaqartussap isumaginninnermi peqqissaanermi imaluunniit perorsaasutut ilinniarsimasuunissaa pisariaqassasoq. Suliat pitsaassusaasa allaaserinerani allassimavoq sullissinermi piginnaasassanut piumasaqaatigineqartut suut atuutsinneqarnersut.
Suliassap suussusaa innuttaasullu inissisimanerata ataatsimut isiginerani suliassap tunniunneqartup annertussusaata nalilersorneqarneranut tunngaviussaaq. Inuttaasup inissisimanera, suliallu annertussusaa sulisullu ataasiakkaat piginnaasaa suliamik tunniussinissamut aalajangiisuusaaq. Taamaattumillu sullissivinni ataasiakkaani aqutsisoq, suliassap suuneranik sulisullu suleqatigalugit kiap suliamik naammassinninnissaa nalilersussavaa.
Innuttaasut tamarmik Kommunimi sumiluunniit najugaqaraluarunik assigiimmik kiffartuunneqarnissaat pingaartinneqaraluartoq, illoqarfimmi sumiiffinnilu assigiinngitsuni ilinniarsimasunik sulisoqarnissap unammillernartuunera peqqutaalluni kiffartuussineq assigiinngisitaarpoq. Ilinniarsimanngitsunik sulilersitsinikkulli ilinniartitsisarneq suliat pitsaassusaasa allaaserineqarnerisalu atuutilerneranut piumasaqaatigineqartut eqquutsinniarlugit sapinngisamik immikkut iliiuseqartoqarpoq.
Pitsaassutsimik malittarinninneq
Kommunip siullertut pingaarnertullu suliassaraa kommunimi innuttaasut pitsaanerpaamik kiffartuunneqarnerat qulakkiissallugu. Ataatsimut isigalugu anguniagaqarnikkut suliassaqarfinni arlalinni pitsaassutsimik isiginiarneq pingaartinneqarpoq:
- Kiffartuussinerit ikiorsiissutillu pitsaasut
- Pisortat ingerlatseriaasiat pitsaasoq
- Ingerlatsineq suleriaatsillu pitsaasut
- Sulinermi atugassarititaasut pitsaasut
Suliat allaaserisarneri atortussat ilagaat pitsaassutsimik qulakkeerisussaq. Kiffartuussinerup qaffasissusissaatut aalajangiussat malinneqarnissaat aamma ikiorsiissutit innuttaasut ataasiakkaat pisariaqartitaannik matussusiinissaq qulakkeerneqassaaq. Ukiumut ataasiarluni suliat pitsaassusaasa allaaserinerat tamarmik misissorneqartarput nutarterneqartarlutillu,missingersuutillu akuerineqarnerini politikkikkut suliarineqartarput akuerineqartarlutillu.
Kommunimi kiffartuussinerit inatsisinut atuuttunut naapertuunnissaat ingerlatsiviullu naammassisassatut kiffartuussinermilu anguniakkaminnik kiisalu politikkikkut siunertanut anguniagaqarnermi aqutsinikkut nalinginnaasumik misissuisoqarpoq.
Tulleriissaarisarneq
Kiffartuussinerni amerlanerni, sulianik allaaserinninnerni ersersinneqartuni, innuttaasoq kiffartuunneqassaguni tulleriissaarneqartuni allatsissimassasoq ersersinneqarpoq. Innuttaasoq aamma assersuutigalugu isumassuisut qanigisaasulluunniit suleqatigalugit tulleriissaarisartoq innuttaasup ikiorneqarnissaminik pisariaqartitsineranik naliliissaaq.
Innuttaasup sullissisup, tulleriissaarisartup/timigissaasut isumaginnittullu akornanni suleqatigiinneq ataqqinninnermik unneqqarinnermik tatiginninnermillu tunngaveqartumik pissaaq, aalajangiinerit iliuusissallu pitsaanerpaamik aaqqiissuteqarfigiumallugit. Tamannalu pissaaq innuttaasoq naligalugu oqaloqatigineratigut, tassuunalu sapinngisamik innuttaasup inuunermik isiginninnera, ileqqorisaanut inooriaasianullu tulluarsaanissaq qulakkeerniarlugu.
Sullissinissamut piffissarititat
Inuit innarluutillit pillugit inatsit naapertorlugu taperserneqarnissaq pillugu qinnuteqaatip tiguneqarneranit, aalajangiinerup pereersimanissaanut piffissaq qanoq sivisutigissanersoq, piffissamut killiliussanik kommunalbestyrelse aalajangersaassaaq.
Inatsisartut inuit innarluutillit tapersersorneqarnissaannut inatsisaat nr. 13, 12 juuni 2019-imeersoq naapertorlugu tapersersorneqarnissamik qinnuteqaatit suliarineqarnissaannut 2024-mi qaammatit sisamat piffissaritinneqarput,
Piffissap taassuma iluani aalajangiisoqarsinnaanngippat, taava innuttaasoq allakkatigut ilisimatinneqassaaq aalajangiineq qaqugu naatsorsuutigineqarnissaa pillugu, kiisalu matumani pisumi piffissaritinneqartup sooq malinneqarsinnaannginneranik nassuiaanneqassaaq.
Naammagittaalliuuteqarnissamut ilitsersuut
Innuttaasumit aalajangiineq isumaqataaffiginikuungikkuniuk, innuttaasoq naammagittaalliuteqarnissaminut periarfissaqakkajuttarpoq. Ikiorsiissuteqarnerni ataasiakkaanni naammagittaalliuteqarnissamut ilitsersuut ersersinneqartarpoq.