Quppernermi uani siusinaartumik pensioneqalerneq – Uani ilaapput akigititat, sulisinnaanerup nalilersuiffiginera ilaalu ilanngullugit, aamma qinnuteqarnerup ingerlasarnera atuarsinnaavatit.
Nalinginnaasumik paasissutissiineq
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiat ikiorsiissutaapput sulisinnaassuseqarnerit ataavartussamik annikillisimappat qinnuteqaatigisinnaasatit.
Ulloq 1. juli 2016 siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianut inatsit nutaaq atuutilerpoq.
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqareeruit maleruagassanik nutaanik eqqorneqassaatit. Maleruagassat nutaat ilaatigut siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalernissamut akuersisarnermut piumasaqaatinut nutaanut aammalu sulisinnaajunnaarnersiutisianut annertussusiliussanik nutaanut tunngassuteqarpoq.
Tamatuma saniatigut 1. januar 2018 aallarnerfigalugu siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiat qaffasinnerpaat annikillisikkiartuaarneqartarnerannut maleruagassat allannguutaat atuutsinneqalerput.
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiat pillugit (pdf-fil)
Sulisinnaassusermik nalilersuineq
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalernissat akuerineqarsimappat, aammalu 60-it inorlugit ukioqaruit, suli siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqarnersinnaanersutit nalilersortinniarlugu, ukiut 5-it iluanni (piffissaq siulleq 1. juli 2016 aallarnerfigalugu) sulisinnaassuseqarnerit nalilersoqqinneqassaaq (nalilersueqqinneq). Sulisinnaassuseqarnerit nalilersoqqinneqariinngippat siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiatit peerneqarsinnaanngillat.
Sulisinnaassuseqarnernut nalilersuineq nutaaq siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianik suli pisinnaatitaanersutit, aammalu pensionisiat qanoq annertussusillit pisinnaaneritit aalajangiisuussaaq.
Sulisinnaassuseqarneq
Sulisinnaassuseqarneq isumaqarpoq qanoq annertutigisumik sulisinnaanersutit nalilersorneqassasoq. Tamanna isumaqarpoq sulisinnaassuseqarnerit qaffasinnerutillugu, siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiat pisinnaasatit annikinnerussapput. Pissutigalugu annertunerusumik sulisinnaassagavit.
Sulisinnaassuseqarnerit annikitsutut nalilerneqarpat, qaffasinnerpaamik imaluunniit akunnattumik siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianut annertussusiliussaq pisinnaassavat – takukkit matuma kingulianiittut.
Sulisinnaassuseqarnerit qaffasittutut nalilerneqarpat, siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqartinneqassanngilatit imaluunniit annikinnerpaamik siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqartinneqalissallutit – takukkit matuma kingulianiittut.
Sulisinnaassuseqarneq procentinngorlugu naatsorsorneqassaaq (100 % = sulisinnaassuseqarneq tamakkiisoq).
Sulisinnaassuseqarnerit procentinngorlugu nalilerneqarpat:
• 0-25 %-iusoq, qaffasinnerpaamik siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalissaatit
• 26-50 %-iusoq, akunnattumik siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalissaatit
• 51-75 %-iusoq annikinnerpaamik siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalissaatit
• 76-100 %-iusoq innuttaasoq siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalissanngilaq
Sulisinnaassuseqarneq qulaajaavigineqarnermi immaqalu piginnaanngorsarneqarnermi aalajangersarneqassaaq. Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiat kommunimi najukkanni aqunneqarput tunniunneqartarlutillu.
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalersinnaanissannut:
• Timikkut tarnikkulluunniit pissuteqartumik ataavartumik sulisinnaassuseqarnerit annikillisimassaaq
• 18-it aamma 65-it akornanni ukioqassaatit (ulloq 1. januar 2017 aallarnerfigalugu ukiut 66-it)
• Kalaallit Nunaanni, Danmarkimi imaluunniit Savalimmiuni ukiuni pingasuni najugaqarsimassaatit
• Kalaallit Nunaanni, nunani avannarlerni allani nunat arlaanni, imaluunniit nunami EØS-imi – Europami aningaasaqarnikkut suleqatigiiffiusunut isumaqatigiissummi – ilaasortaasumi aalajangersimasumik najugaqassaatit
Tamatuma saniatigut:
• danskisut innuttaasutut pisinnaatitaassaatit
• Isumaginninnikkut Isumannaallisaaneq pillugu Nunani Avannarlerni isumaqatigiissummi pineqartunut ilaassaatit
• imaluunniit pensionisianik qinnuteqaateqarnissaq sioqqutitsiarlugu minnerpaamik ukiuni 3-ini Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqarsimassallutit
Tamatuma saniatigut sulisinnaassuseqarnerit nalilersortissimassavat.
Annertussusiliussat
Sulisinnaajunnaarnersiutisiat annertussusaat
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianut annertussusiliussat assigiinngitsut pingasuupput (1. januar 2018 aallarnerfigalugu siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisialinnut kisermaanut aamma katissimasunut / inooqatilinnut).
• Annertussusiliussaq qaffasinnerpaaq ukiumut kr. 113.068 tikillugu
• Annertussusiliussaq akunnattoq ukiumut kr. 75.379 tikillugu
• Annertussusiliussaq minnerpaaq ukiumut kr. 56.534 tikillugu
Annertussusiliussaq qaffasinnerpaaq, akunnattoq imaluunniit minnerpaaq tunniunneqassanersoq sulisinnaassuseqarnerpit nalilerneqarnera aalajangiisuussaaq.
Tamatuma saniatigut tapit arlallit tunniunneqarsinnaapput. Tapit pillugit paasissutissanik annertunerusunik piniaruit, aammalu taakkuninnga pisinnaatitaanerlutit paasiniarlugu kommune najukkat attaveqarfigisinnaavat.
Illit aappaqaruillu aapparisavit ukiumut maannakkut isertitassi ataatsimoortut aningaasartaasa aalajangersimasut qaangersimappagit, siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianut annikillisinneqassapput, tassani ilaanatik pisortanit pensionisiat aamma Isumaginninnermi Isumannaallisaaneq pillugu Nunani avannarlerni isumaqatigiissut malillugu pensionisiat.
Malugiuk 1. januar 2018 aallarnerfigalugu qaffasinnerpaamik siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianut maleruagassat allanngortinneqarput, taamaalilluni pensionisiat aningaasartaasa ilaannut, aapparisap maannakkut isertitai apeqqutaatinneqarunnaarlutik.
Maannakkut aningaasarsiat pillugit annertunerusumik uani paasisaqarnerugit
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianik qaffasinnerpaamik, akunnattumik imaluunniit minnerpaamik tigusaqartarneq apeqqutaalluni ilanngaasiinissamut killiliussat assigiinngillat.
Qinnuteqarneq
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiaqalernissamik qinnuteqarnissaq kissaatigigukku, kommune najukkat attaveqarfigissavat.
Maalaarneq
Kommunip aalajangiinera Isumaginninnermi Naammagittaalliuuteqartarfimmut maalaarutigisinnaavat.
Isumaginninnermi Naammagittaalliuteqartarfimmut imatut maalaaruteqassaatit
Siusinaartumik pensionisiaqarnermut ataatsimiitsitaliaanut maalaaruteqarit
Kommunip sulisinnaassuseqarnernut nalilersuinera (sulisinnaassuseqarnermut procentiliussaq) maalaarutiginiarukku, Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisianut naammagittaalliuuteqartarfimmut maalaaruteqarsinnaavutit.
Kommunerisannut immikkut ittoq
- Kommuneqarfik Sermersooq
Siusinaartumik sulisinnaajunnaarnersiutisiatit pillugit apeqqutissaqarpit? Imaluunniit qinnuteqaatit qarasaasiakkut nassiukkusuppiuk? Taava uunga allassaatit